Een jetlag op reis: hoe herken je het en tips om een jetlag tegen te gaan

Je wilt je graag uitgeslapen en energiek voelen, maar dat kan lastig zijn wanneer je op reis bent. Een jetlag kan ervoor zorgen dat je niet goed kunt slapen en dat je je moe voelt. Dit is vervelend, omdat je zo niet optimaal van je reis kunt genieten. In dit artikel lees je wat een jetlag is en wat de symptomen hiervan zijn. Ook lees je verschillende tips die je kunnen helpen om een jetlag te voorkomen of dragelijker te maken. Met deze tips ga je goed voorbereid op reis en kun je uitgeslapen van je vakantie genieten.

Wat is een jetlag?

Wanneer je op reis gaat naar een verre bestemming, kan het zijn dat je in een andere tijdzone eindigt. Wanneer je van Nederland naar Azië vliegt voelt het alsof je tijd verliest en kun je bijvoorbeeld een nacht missen. Door van Nederland naar Amerika te reizen, wordt je dag juist langer en heb je te vroeg op de dag een moe gevoel. De jetlag is de verstoring van je slaapritme door een verschil in tijdzones. Een jetlag krijg je dus door naar het oosten of westen te reizen. Reizen naar het zuiden of noorden hebben dit effect niet, omdat je in dezelfde tijdzone blijft of slechts één tijdzone opschuift.

Welke symptomen zijn er?

Een jetlag brengt meerdere symptomen met zich mee, die vervelend kunnen zijn. Zo kun je je bijvoorbeeld erg vermoeid voelen overdag en juist slapeloosheid in de nacht ervaren. Dit zijn de meest voorkomende symptomen en eigenlijk iedereen met een jetlag ervaart deze symptomen. Verder kun je je suf voelen, extra prikkelbaar zijn of je eetlust verliezen. Een jetlag heeft ook lichamelijke symptomen, zoals misselijkheid en hoofdpijn. In sommige gevallen kan de jetlag zelfs tot uitdroging, pijnlijke gewrichten en maag- en darmklachten leiden.

Wat zijn de oorzaken?

Het menselijk lichaam heeft een interne biologische klok met een cyclus van 24 uur. Je hersenen weten binnen deze cyclus wanneer je honger en dorst hebt, maar ook wanneer het tijd is om te gaan slapen. Je lichaam regelt allerlei interne processen gebaseerd op deze cyclus. Wanneer je van tijdzone veranderd, wordt deze cyclus van 24 uur verstoord, omdat je dag langer of korter is geworden. Hierdoor raakt je lichaam in de war. Je wilt nog steeds slapen op de tijd die logisch is voor jouw lichaam, terwijl dat op je nieuwe bestemming bijvoorbeeld midden in de nacht of juist in de namiddag is.

Snel van je jetlag afkomen

Omdat een jetlag vervelend is, wil je daar graag zo snel mogelijk vanaf. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om een jetlag te voorkomen of te behandelen wanneer je hier last van hebt. Zeker wanneer je op vakantie bent en dus niet zo lang in het land van bestemming verblijft, wil je niet dat je dagen door de jetlag beïnvloed worden. Bij een verhuizing voor langere tijd heeft je lichaam meer tijd om te wennen, maar toch wil je het liefste zo snel mogelijk een goed ritme hebben.

Tip 1: licht en donker gebruiken

Om een jetlag te voorkomen kun je al tijdens je vlucht en bij aankomst met licht en donker spelen om je biologische klok een handje te helpen. Wanneer je van het westen naar het oosten reist, doe je dit door in de schemering te zijn of een zonnebril te dragen. Je versnelt je biologische klok en kunt zo kort slapen om een gemiste nacht te vervangen. Van het oosten naar het westen probeer je juist zoveel mogelijk tijd in de zon en in lichte ruimtes door te brengen, zodat je biologische klok vertraagd wordt. Hierdoor is de kans groter dat je pas later moe wordt en niet te vroeg gaat slapen.

Tip 2: geen alcohol en cafeïne

Alcohol en cafeïne verstoren je slaapritme en daarom is het verstandig om al een dag voor je vlucht te stoppen met het innemen van alcohol en cafeïne. Cafeïne zit bijvoorbeeld in koffie, thee, cola en energydrink. Zeker wanneer je je moe voelt kan het verleidelijk zijn om cafeïne te gebruiken, maar het is beter om dit niet te doen. Deze stof kan je namelijk misselijk maken en uitdrogen. Dit zijn al gangbare symptomen van een jetlag en dus wil je de kans hierop niet vergroten door de inname van alcohol en cafeïne.

Tip 3: drink veel water

Wat je het beste wel veel kunt drinken is water. Je verliest extra vocht in het vliegtuig door de luchtdruk in de cabine en dat kun je tegengaan door voldoende water te drinken. Zo voorkom je uitdroging, wat een van de symptomen van een jetlag is. Neem bijvoorbeeld een grote waterfles mee onderweg en zorg ervoor dat je deze leegdrinkt tijdens de vlucht. Niet alleen gaat voldoende water drinken uitdroging tegen, maar het helpt ook om hoofdpijn te voorkomen.

Tip 4: direct aanpassen aan het lokale schema

Een andere tip die je kan helpen om een jetlag te voorkomen, is om je direct bij aankomst aan het lokale schema aan te passen. Voel je je op de vroege avond al moe worden? Probeer dan toch wakker te blijven tot een normale tijd om te gaan slapen, zodat je slaapritme gelijk gaat met de lokale tijd. Ook qua eten is het belangrijk om je aan te passen. Probeer maaltijden op de normale lokale tijden te eten, zodat je lichaam aan de nieuwe tijdzone went. Door voor een vlucht te kiezen die vroeg op de avond aankomt, is het makkelijker om je direct aan te passen.

Tip 5: lichte en gezonde maaltijden

In het vliegtuig werkt je spijsvertering minder snel en dus is het belangrijk dat je hier rekening mee houdt. Dit doe je door gezonde en lichte maaltijden te eten voor vertrek en tijdens de vlucht. Het is beter om een aantal keren een kleinere portie te eten dan om één grote maaltijd te nemen. Misselijkheid komt vaak voor bij een jetlag en dat wil je niet versterken door te zware maaltijden in te nemen. Naast gezonde maaltijden, kan ook beweging helpen om je beter te voelen en misselijkheid tegen te gaan.