Hypersomnie of extreme slaperigheid: de oorzaken, symptomen en behandeling

Wat houdt de slaapstoornis hypersomnie in? In dit artikel lees je wat de oorzaken en symptomen van hypersomnie zijn. Ook lees je hoe hypersomnie behandeld kan worden door een arts en wat je zelf kunt doen tegen deze vervelende slaapstoornis.

Wat is hypersomnie?

Hypersomnie is een slaapstoornis waarbij mensen zich overdag extreem moe en slaperig voelen, zelfs wanneer ze wel goed geslapen hebben ’s nachts. Wanneer je last hebt van hypersomnie kun je ’s nachts negen uren slapen, maar ben je overdag nog steeds vermoeid. Dit probleem komt ten minste de helft van de week voor en duurt in totaal meerdere maanden. Wanneer je één of twee keer last hebt van een extreem slaperig gevoel overdag heb je niet direct hypersomnie. Hypersomnie kan voorkomen als gevolg van een andere slaapstoornis, maar kan ook een slaapstoornis op zich zijn.

De symptomen van hypersomnie

Hypersomnie herken je aan een extreem slaperig gevoel overdag. Mensen met hypersomnie vallen vaak één of meerdere keren in slaap overdag, bijvoorbeeld door een dutje te doen of door op een ongewenst moment in te dommelen. Het doen van een dutje helpt vervolgens niet tegen het slaperige gevoel en je voelt dit de hele dag. Bijkomende symptomen waar je last van kunt hebben bij hypersomnie zijn prikkelbaarheid, weinig eetlust, weinig energie, een rusteloos gevoel, moeite met praten, moeite met nadenken en een slecht kortetermijngeheugen.

De oorzaken van hypersomnie

Er zijn verschillende oorzaken voor hypersomnie mogelijk. Hypersomnie kan bijvoorbeeld een gevolg zijn van een andere slaapstoornis. Deze andere stoornis zorgt ervoor dat je niet voldoende nachtrust krijgt, waardoor je overdag extreem slaperig bent. In dit geval is hypersomnie een bijverschijnsel en niet de eigenlijke aandoening. Hypersomnie kan ook veroorzaakt worden door een slaapgebrek, door depressie, door het gebruik van medicijnen, door een hersenschudding of door andere medische aandoeningen. Wanneer er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen is, zoals een slaapgebrek, is het verstandig om samen met een arts naar de medische oorzaken te kijken.

De gevolgen van hypersomnie

Hypersomnie heeft ingrijpende gevolgen op je dagelijkse leven. Je voelt je de hele dag slaperig, waardoor je je minder goed kunt concentreren en je geheugen minder werkt. Dit beïnvloedt je werk, waar je minder goed kunt presteren, en ook in je privéleven zijn de gevolgen merkbaar. Hypersomnie kan ervoor zorgen dat je op ongewenste momenten in slaap valt en dit kan soms gevaarlijk zijn. In het verkeer reageer je bijvoorbeeld minder snel wanneer je extreem vermoeid bent en dat kan gevaarlijke situaties veroorzaken.

De behandeling van hypersomnie

Hypersomnie heeft geen werkende behandeling wanneer het gaat om de erfelijke variant. Wanneer hypersomnie veroorzaakt wordt door externe factoren, is er gelukkig vaak wel iets tegen te doen. Een arts kan je helpen om je natuurlijke slaap- en waakritme te herstellen of om een onderliggende slaapstoornis aan te pakken. In sommige gevallen kan hypersomnie ook behandeld worden met medicatie die ervoor zorgt dat je je overdag minder slaperig voelt. Medicatie geneest de stoornis niet, maar zorgt er wel voor dat de symptomen overdag verlicht worden.

Tips om hypersomnie zelf aan te pakken

Hypersomnie genezen kun je in de meeste gevallen niet zelf doen, tenzij je hypersomnie veroorzaakt wordt door een slaapgebrek. In veel gevallen is het belangrijk om de onderliggende oorzaken aan te pakken met hulp van een arts. Toch zijn er ook een aantal dingen die je zelf kunt doen om je hypersomnie te verbeteren en minder last te hebben van de symptomen. Dit doe je bijvoorbeeld door een gezonde leefstijl te hebben, een optimale slaapomgeving te creëren, alcohol en drugs te vermijden en door een vaste routine aan te houden.

Een gezonde leefstijl

Voor een goede nachtrust, is een gezonde leefstijl belangrijk. Dit betekent dat je een gezond en gebalanceerd dieet hebt. Het is het beste om de grootste maaltijd in de middag te eten, zodat je ’s avonds een kleinere maaltijd kunt eten. Ook vermijd je vet eten, suikers en grote porties het beste in de avond. Voldoende beweging is belangrijk voor je gezondheid en nachtrust, wat lastig kan zijn bij hypersomnie. Probeer voldoende te bewegen, maar doe dit op een rustige manier wanneer je je slaperig voelt. Kies bijvoorbeeld voor een half uur wandelen of voor rustige yoga.

Optimale slaapomgeving

In de juiste slaapomgeving slaap je beter en dus word je ook met meer energie wakker. De optimale slaapomgeving heeft een temperatuur van 16 tot 19 graden, is voldoende verduisterd en rustig. Daarnaast kun je ook eens aandacht aan je matras en kussen besteden. Heeft je matras de juiste hardheid voor je slaaphouding? En past je kussen wel bij je slaaphouding? Door voor het juiste kussen en matras te kiezen, lig je comfortabeler en dat is beter voor je lichaam. Dit voorkomt nek- en rugpijn, waardoor je je ook extra vermoeid kunt voelen.

Alcohol en drugs vermijden

Bij hypersomnie kun je alcohol en drugs het beste vermijden. Deze middelen verstoren je slaapritme en je biologische klok, wat je bij hypersomnie zeker niet kunt gebruiken. Je biologische klok is al in de war, waardoor je overdag continu moe bent en dat wil je niet erger maken door drugs en alcohol te gebruiken. Wil je toch een keer een glaasje alcohol drinken met vrienden of familie? Houd het dan bij één of twee glazen en drink deze eerder op de avond. Zorg er ook voor dat je voldoende water drinkt. Het beste is natuurlijk om helemaal geen alcohol en drugs te gebruiken.

Een vaste routine

Bij hypersomnie kan het helpen om een vaste routine aan te houden wat slapen betreft. Je gaat iedere avond om dezelfde tijd naar bed en je staat ’s ochtends rond dezelfde tijd op. Ook in het weekend betekent dit dat je niet lang uitslaapt of heel laat naar bed gaat. Een routine helpt je biologische klok om beter te werken. Bij extreme slaperigheid kun je overdag op een vast moment een dutje doen, zodat je daar eventueel van oplaadt. Probeer je routine ’s avonds hetzelfde te houden, zodat je lichaam went aan de signalen die betekenen dat je bijna gaat slapen.