Blauw licht en slapen: het effect van blauw licht en wat je ertegen kunt doen

Blauw licht en slapen lijken in eerste instantie niet twee onderwerpen te zijn die met elkaar te maken hebben, maar toch is dat zo. Teveel blootstelling aan blauw licht in de avond kan er namelijk voor zorgen dat je slecht in slaap valt, te weinig slaapt en vermoeid wakker wordt. Waarom heeft blauw licht een negatief effect of slaap? Op welke manieren wordt je blootgesteld aan blauw licht? En wat kun je doen tegen blauw licht in de avond? In dit artikel lees je alles over blauw licht en slapen.

Wat is blauw licht?

Daglicht is natuurlijk en bevat alle kleuren van de regenboog. In dit lichtspectrum heb je een blauw deel en dit gedeelte wordt ook wel hoogenergetisch zichtbaar licht genoemd. Blauw licht is een onderdeel van daglicht, maar ook van kunstmatig licht, zoals ledlampen en spaarlampen. Vroeger had men alleen te maken met blauw licht gedurende de dag en zodra het donker werd, was er minder blauw licht. Tegenwoordig is dat anders en worden we veel meer blootgesteld aan blauw licht, bijvoorbeeld door kunstmatige verlichting en door technologie. Blauw licht is niet slecht, maar een te grote hoeveelheid hiervan in de avond is wel schadelijk.

Welke apparaten hebben blauw licht?

Blauw licht komt van nature voor in daglicht en ook door kunstmatige verlichting word je blootgesteld aan blauw licht. Verder komt blauw licht voor in veel apparaten waar we dagelijks gebruik van maken, zoals computers, smartphones, tablets en televisies. Al deze schermen maken gebruik van licht in diverse kleuren om informatie weer te geven, waaronder blauw licht. Bij kunstmatig licht is de blauwe component over het algemeen sterker. Met dit blauwe licht wordt je niet alleen tijdens de dag geconfronteerd, maar ook in de avond en voor het slapengaan.

De invloed van blauw licht op slapen

Blauw licht verstoort je bioritme, omdat je op onnatuurlijke tijden met dit licht geconfronteerd wordt. Blauw licht is op zich niet schadelijk en is overdag juist belangrijk. ’s Avonds heeft teveel blauw licht een negatief effect en verstoort het je biologische ritme. De grote hoeveelheid licht van de televisie, je smartphone of je laptop zorgt ervoor dat je lichaam in de war raakt. Je lichaam denkt dat het nog dag is, omdat het zo licht is. Dit kan niet alleen komen door technologiegebruik, maar ook door felle ledverlichting.

Blauw licht en slapen: minder melatonine

Om goed te kunnen slapen, is het belangrijk dat je lichaam melatonine aanmaakt. Melatonine is een slaaphormoon en zorgt ervoor dat je je slaperig gaat voelen. Je lichaam maakt op natuurlijke wijze melatonine aan wanneer het donker wordt. Zo wordt je langzaam slaperig en val je in slaap wanneer je in bed ligt. Blauw licht zorgt er juist voor dat je lichaam denkt dat het nog dag is en dus komt de melatonineproductie niet op gang. Dit zorgt ervoor dat je je niet slaperig voelt en moeilijk in slaap komt wanneer je in bed ligt.

Verstoring van biologische klok

Alle mensen hebben een biologische klok. Deze interne klok heeft een natuurlijk ritme en weet wanneer het tijd is om te gaan slapen en wakker te worden. Je biologische klok wordt met name gestuurd door de hoeveelheid licht buiten. Wanneer het donker is, wil je lichaam slapen en wanneer het licht is wordt je wakker. Kunstmatig licht en blauw licht in technologie kan ervoor zorgen dat je biologische klok in de war raakt. Het verschilt van persoon tot persoon hoeveel last je hebt van blauw licht. Voor de meeste mensen beïnvloedt blauw licht het bioritme enigszins of veel. Meer en meer jongeren hebben hierdoor last van slaapproblemen.

Wanneer wel en wanneer geen blauw licht?

Blauw licht is niet iets slechts en is zelfs heel belangrijk voor je lichaam. Het is belangrijk dat je in de ochtend voldoende daglicht – en dus ook blauw licht – krijgt, zodat je je fit en wakker voelt. Je kunt de hoeveelheid blauw licht vergroten door overdag meer tijd buiten door te brengen en door te zorgen voor voldoende licht op je werkplek. Zo kun je geconcentreerd en fit werken. ’s Avonds kun je kunstmatig licht en technologie het beste minderen, zodat je lichaam melatonine aan kan maken.

Tips om melatonine aan te maken in de avond

In de avond minder je de hoeveelheid blauw licht die je binnen krijgt. Dit doe je door je elektronische apparaten met een display op tijd uit te zetten. Gebruik dus geen computer of smartphone voor het slapengaan en probeer ook een uur voor je naar bed gaat de televisie uit te zetten. Eerder op de avond zet je de grote verlichting uit en zorg je voor schemering in de ruimte. Je kunt bijvoorbeeld een kleine lamp aan laten of een aantal kaarsen branden voor gezellig licht. De schemering zorgt ervoor dat je lichaam melatonine aan gaat maken.

Blauw licht filteren

Het is niet altijd mogelijk om blauw licht volledig te vermijden in de avond. In deze gevallen kun je het blauwe licht filteren. Op je computer kun je de nachtstand voor het scherm aanzetten en ook op je smartphone is dit mogelijk. Zo wordt er minder blauw licht uitgestraald en lijkt het scherm iets meer rood of oranje. De meeste schermen hebben de optie om een blauw licht filter te installeren, zodat je minder aan dit licht wordt blootgesteld. Dit helpt je lichaam bij de productie van melatonine.

Brillen met blauw licht filter

Kijk je ’s avonds graag televisie voor het slapengaan? Dan kun je overwegen om een bril met een blauw licht filter aan te schaffen. Deze brillen filteren het licht, waardoor je minder blauw licht binnen krijgt wanneer je naar een scherm kijkt. Naast brillen met een blauw licht filter, kun je ook kiezen voor lenzen met eenzelfde filter. Zo voorkom je dat je aan een te grote hoeveelheid blauw licht wordt blootgesteld in de avond.